10 lat po legendarnej wspólnej książce z 2003 roku (Ucho jaka - muzyczne podróże od Katmandu do Santa Fe, Kraków 2003) ukazuje się kolejne, wspólne pisarskie przedsięwzięcie muzyków The Magic Carpathians / Karpaty Magiczne i Noise to Silence. Tym razem jest to relacja z wypraw za krąg polarny, do szwedzkiej Laponii - ojczyzny Samów.
Książka na ponad 300 stronach przynosi opisy i doświadczenia z pięciu lat trekkingów w tundrze, szlakami joiku - archaicznego śpiewu Samów, który świetnie odnalazł się we współczesności, niezwykłych instrumentów fadno i luur, etnobiologicznej wiedzy noaides (samskich szamanów) oraz dawnej i współczesnej kultury Sápmi. "Vággi Várri. W tundrze Samów" zawiera ponad 250 fotografii z archiwum autorów oraz płytę CD - Ucho rena z nagraniami tradycyjnego joiku i terenowymi rejestracjami brzmienia tundry. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa Alter z Krakowa (www.wydawnictwoalter.pl), a patronat medialny objął Magazyn Skandynawski "Zew Północy".
Autorami książki są Anna Nacher i Marek Styczyński. Anna Nacher jest adiunktem w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Kulturoznawczyni, autorka publikacji naukowych i popularyzatorskich oraz książek: Telepłeć.Gender w telewizji doby globalizacji (Kraków, 2008) oraz Rubieże kultury popularnej: popkultura w świecie przepływów (Poznań, 2012), prowadzi blog www.nytuan.wordpress.com. Wraz z Markiem Styczyńskim nagrała ok. 40 płyt wydanych w Polsce, USA, Szwajcarii, Niemczech i UK oraz solowe płyty zrealizowane w nurcie soundwalk w tundrze za kręgiem polarnym
Marek Styczyński - leśnik i ekspert ds. ekologii terenów górskich, pracuje w rządowej agencji ochrony środowiska, muzyk, etnobotanik, napisał m.innymi książkę Zielnik podróżny. Rośliny w tradycji Karpat i Bałkanów (Krosno, 2012), autor wielu publikacji i opracowań zawodowych. Prowadzi blogi: http://plasnieciewbudyn.blogspot.com oraz www.etnobotanicznie.pl
A oto recenzja książki "Vággi Várri. W tundrze Samów", napisana przez dr. hab. prof. PAN Andrzeja Chlebickiego, botanika, pracownika naukowego Instytutu Botaniki PAN w Krakowie, organizatora i uczestnika wypraw na Ural, na Półwysep Kola, Półwysep Jamalski, w Himalaje i Tien-Szan, znawcy i przyjaciela Nieńców z Jamalu:
"Czytając książkę pt. "Vággi Várri. W tundrze Samów" Anny Nacher i Marka Styczyńskiego odnosiłem wrażenie, że uczestniczę razem z bohaterami w trekkingu po Sápmi (Laponii), spotykam znajome góry, rośliny i zwierzęta. Sztuka kreatywnego zagubienia (jak styl wędrowania Anny i Marka) jest wspaniała próbą wejścia na drogę, jakże różną od wypraw organizowanych przez wyspecjalizowanych przewodników i biura turystyczne. Potrzebna jest pokora, zaufanie i wiara w siebie, w swoje dawno zapomniane umiejętności. Książka jest także kompendium wiedzy o współczesnych Samach i ich kulturze. Każdy kto zobaczy skalną bramę Laponii (Lapponporta) doznaje specyficznego wzruszenia. Spotkania z pardwami, siewkami złotymi i reniferami budzą w nas dawno zapomniane, wręcz archaiczne odczuwanie. Bogactwo roślin i ich kolory przypominają nam naszą tatrzańską przyrodę. Jesienią subarktyczne tundry są niezwykle kolorowe, tak jak stroje Samów. Cały ten północny świat mieni się kolorami. Trudne warunki pozwalają cieszyć się chwilami ciepłej słonecznej pogody, a światła w oknach domów prowadzą wędrowców. Schrony, schroniska i turystyczne zagospodarowanie szwedzkiej Laponii doprawdy zadziwia. A jednak autorzy potrafią z tego zagospodarowanego świata wyłowić to, co najcenniejsze w świecie Samów. Ich kulturę, umiłowanie wolności, niebywałe złączenie się z rytmami przyrody. Kreatywne zagubienie prowadzi autorów ścieżkami nieoczekiwanymi, na których spotyka się to, co najcenniejsze. Przypomina mi się stare przysłowie "to co najcenniejsze dostaniesz za darmo". Niezwykłe zdjęcia i niemal muzyczny tekst, (słyszy się dźwięki fadno z łodyg arcydzięgiela i szamańskich bębnów) oraz szum potoków, wiatr i ptasie odgłosy. Autorzy czują podobieństwa między Laponią, Karpatami, Himalajami i Mongolią. Ich wszechstronna wiedza jest widoczna na każdej stronie. Zachęcam wszystkich do spokojnego i wnikliwego odczytania stronic tej książki i smakowania jej wartości. Ci co są "w drodze" będą najbardziej usatysfakcjonowani".
Więcej: www.wydawnictwoalter.pl
|